Doanh nghiệp Việt Nam đã chuẩn bị phương án mở rộng thị trường xuất khẩu để tránh bị phụ thuộc vào thị trường Mỹ; đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới, nâng tỷ lệ giá trị gia tăng trong sản xuất...
Sáng 11/2/2025 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã chính thức ký sắc lệnh áp thuế 25% lên mặt hàng hàng thép và nhôm nhập khẩu vào nước này và loại bỏ tất cả các miễn trừ cho tất cả các quốc gia. Luật mới sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3/2025.
Biên độ lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm
Theo thống kê của hải quan Hoa Kỳ, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép (tăng gần 159% so với năm 2023). Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép, tăng gần 159% so với năm 2023 và xuất khẩu khoảng 479 triệu USD nhôm và sản phẩm nhôm vào thị trường này, tăng 9,5% so với năm 2023.
Việt Nam đứng thứ 8 trong 10 quốc gia xuất khẩu nhôm, thép lớn vào Hoa Kỳ. (Nguồn: USITC)
Hiện nay, mặt hàng nhôm và thép của Việt Nam vẫn đang phải chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25% theo Mục 232 mà Hoa Kỳ áp dụng từ năm 2018 với hầu hết các nước, một số sản phẩm được loại trừ trong danh mục của quốc gia này.
Không chỉ vậy, sản phẩm nhôm, thép của Việt Nam là đối tượng thường xuyên trong các vụ kiện phòng vệ thương mại. Với sản phẩm thép, Mỹ đã điều tra hơn 34 vụ, chiếm hơn 50% tổng số vụ kiện mà Mỹ điều tra phòng vệ thương mại với Việt Nam, còn với sản phẩm nhôm là 2 vụ việc.
Một số sản phẩm thép của Việt Nam xuất khẩu lớn nhất sang Hoa Kỳ năm 2024. (Nguồn: USITC)
Một số sản phẩm nhôm Việt Nam xuất khẩu lớn nhất sang Hoa Kỳ năm 2024. (Nguồn: USITC)
Trước quyết định này của ông Trump, thị trường nhôm nguyên liệu trong nước và thế giới bắt đầu phản ứng và có xu hướng tăng.
Việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu lên 25% khiến các doanh nghiệp ngành nhôm lo lắng về năng lực xuất khẩu trong tương lai vì Mỹ đang chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành nhôm Việt.
Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ, nhận định sản phẩm thép Việt Nam vẫn có cơ hội tiếp tục xuất khẩu khi năng lực của các nhà sản xuất thép, nhôm của Mỹ chưa thể đáp ứng ngay. Tuy nhiên, biên độ lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm.
Mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác
Bà Lý Thị Ngân, Chánh Văn phòng Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam, đánh giá nhóm doanh nghiệp chịu tác động trực tiếp từ chính sách này là các nhà sản xuất vốn đầu tư nước ngoài. Đây là nhóm xuất khẩu chính nên sẽ chịu tác động nhiều hơn các doanh nghiệp nhôm của Việt Nam. Tuy nhiên, hệ lụy sau đó là công suất dư thừa ở các nhà máy này sẽ gây áp lực trở lại thị trường trong nước vốn đang thừa sau một thời gian dài suy thoái.
Dự đoán được tình hình, bà Ngân cho biết ngay từ đầu nhiệm kỳ của ông Trump, ngành nhôm đã xác định sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro thuế quan, sự gia tăng chi phí đầu vào về nguyên liệu - hàng hóa và vận tải; chắc chắn tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp nhôm Việt sẽ bị giảm. Do đó, Hiệp hội đã có những phân tích thị trường và rủi ro đối với ngành nhôm để các doanh nghiệp hội viên nắm được, chuẩn bị phương án mở rộng thị trường xuất khẩu để tránh bị phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
"Điều này Thủ tướng cũng đã khuyến cáo tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1, thảo luận về tình hình thế giới diễn biến khó lường và việc chuẩn bị cho khả năng xảy ra chiến tranh thương mại trên thế giới…", bà Ngân chia sẻ.
Trước tình hình kinh tế thế giới biến động, Doanh nghiệp Việt Nam cần nghiên cứu, theo dõi sát tình hình để có chiến lược kinh doanh phù hợp. Đồng thời mở rộng xuất khẩu sang các thị trường có FTA với Việt Nam, tránh phụ thuộc vào một thị trường.
Các doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài để cập nhật tình hình và có giải pháp ứng kịp thời, phù hợp.
Theo VnEconomy
Xem thêm:
>> Giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp lĩnh vực Sản xuất thép Xây dựng
