Mục lục
Mới đây, ngày 19/10/2020 chính phủ ban hành Nghị định 123/2020/NĐ-CP cập nhật những quy định mới nhất về hóa đơn, chứng từ trong thời gian tới. Theo đó kể từ ngày 01/07/2022, những sự thay đổi này sẽ bắt đầu có hiệu lực; đòi hỏi kế toán, doanh nghiệp cần có sự cập nhật kịp thời và chính xác.
Một vài năm trở lại đây, chính sách liên quan tới hóa đơn điện tử (HĐĐT) luôn là chủ đề nóng đối với các doanh nghiệp. Đây là một hình thức hoàn toàn mới so với trước đây. Vì thế nhà nước liên tục cập nhật những quy định mới liên quan đến vấn đề này, từng bước hoàn thiện cơ chế vận hành, sử dụng HĐĐT sao cho thuận tiện và phù hợp nhất đối với các doanh nghiệp.
1. Các điểm nổi bật trong nội dung Nghị định 123/2020/NĐ-CP
Nghị định 123/2020/NĐ-CP ban hành với vai trò làm rõ và thống nhất một số nội dung đang thiếu sự nhất quán, quy định bị chồng chéo nhau trong nhiều văn bản. Cụ thể liên quan tới 08 vấn đề sau:
1.1. Nội dung thứ nhất: Nghị định nêu rõ các quy định liên quan đến hóa đơn, chứng từ. Chi tiết bao gồm:
- Quản lý và sử dụng hóa đơn bán hàng, cung ứng dịch vụ;
- Khi thực hiện các thủ tục liên quan đến cơ quan chuyên trách về thuế, phí, lệ phí nghị định nêu rõ về quy định quản lý và sử dụng chứng từ;
- Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc quản lý và sử dụng hóa đơn chứng từ
1.2. Nội dung thứ hai: Nghị định nêu rõ, Chính phủ khuyến khích cơ quan, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đầu tư và đáp ứng đủ điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin để hỗ trợ thực hiện đầy đủ và chính xác quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử nhanh chóng. Thời điểm hoàn thành trước ngày 01/07/2022.
Căn cứ theo quy định tại Điều 42 của Nghị định, hệ thống cơ sở hạ tầng gồm có:
- Hạ tầng kỹ thuật CNTT gồm tập hợp thiết bị tính toán (máy chủ, máy trạm), hệ thống đường truyền, thiết bị kết nối mạng, thiết bị an ninh an toàn mạng và cơ sở dữ liệu, thiết bị lưu trữ, thiết bị ngoại vi và thiết bị phụ trợ, mạng nội bộ.
- Hệ thống phần mềm quản lý, vận hành, khai thác hệ thống thông tin hóa đơn, chứng từ điện tử gồm: hệ điều hành, hệ quản trị cơ sở dữ liệu và phần mềm ứng dụng.
>> Tham khảo: Tính năng tích hợp HĐĐT trên phần mềm BRAVO
1.3. Nội dung thứ ba: Kể từ ngày 01/07/2020, Nghị định 123/2020/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực. Vì vậy hàng loạt các nghị định hiện hành 51/2010/NĐ-CP, 04/2014/NĐ-CP, 119/2018/NĐ-CP sẽ tiếp tục có hiệu lực thi hành đến hết ngày 30/06/2022
1.4. Nội dung thứ tư: Quy định về việc bắt buộc doanh nghiệp triển khai áp dụng HĐĐT từ ngày 01/11/2020 tại Nghị định 119/2018/NĐ-CP được bãi bỏ. Tuy nhiên để đạt được những lợi ích sớm nhất trong việc áp dụng hình thức hóa đơn điện tử, Chính phủ, Tổng cục Tuế vấn khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng trước ngày 01/11/2020.
1.5. Nội dung thứ năm: Bãi bỏ quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế tại Khoản 2, Điều 5 Nghị định 12/2015/NĐ-CP. Bên cạnh đó, một số điều lệ liên quan đến Thuế cũng được Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung.
1.6. Nội dung thứ sáu: kể từ ngày ban hành Nghị định 19/10/2020, doanh nghiệp vẫn tiếp tục sử dụng các loại hóa đơn đặt in, tự in, HĐĐT có mã/không có mã xác thực hoặc hóa đơn mua của cơ quan thuế đã thông báo phát hành trước đó cho đến hết ngày 30/06/2022.
1.7. Nội dung thứ bảy: Một số quy định liên quan đến Luật quản lý sử dụng tài sản công tại Nghị định 151/2017/NĐ-CP tiếp tục có hiệu lực.
1.8. Nội dung thứ 8: Việc quản lý, sử dụng hóa đơn bán hàng dự trữ quốc gia theo quy định tại Thông tư 16/2012/TT-BTC vẫn có hiệu lực. Các đơn vị, tổ chức liên quan vẫn tiếp tục thực hiện đến khi có thông báo chuyển đổi.
2. Nghị định 123/2020/NĐ-CP có 05 điểm mới về Hóa đơn điện tử so với Nghị đinh 119/2019/NĐ-CP
2.1. Mở rộng đối tượng áp dụng HĐĐT
So với nghị định 119, tại Nghị định 123 đối tượng áp dụng HĐĐT được mở rộng thêm 2 nhóm đối tượng. Như vậy đối tượng áp dụng HĐĐT hiện hành bao gồm:
- Đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.
- Đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân mua hàng hóa, dịch vụ
- Doanh nghiệp, tổ chức cung cấp dịch vụ Hóa đơn điện tử
- Đơn vị, tổ chức, cơ quan quản lý thuế các cấp có liên quan đến việc quản lý và sử dụng hóa đơn.
- Đơn vị, cơ quan, tổ chức thu thuế, phí, lệ phí.
- Đơn vị, tổ chức, cơ quan in hóa đơn, biên lai, cung cấp phần mềm in biên lai.
2.2. Bổ sung thêm 2 loại hóa đơn mới trong doanh nghiệp
Theo quy định tại Nghị định 119, có 03 loại hóa đơn được lưu hành. Tuy nhiên theo quy định mới tại Điều 8 Nghị định 123, hóa đơn được bổ sung thêm 02 loại. Như vậy đến thời điểm 01/07/2022, Nghị định 123 có hiệu lực thì sẽ có 05 loại hóa đơn được thông hành. Bao gồm:
- Hóa đơn giá trị gia tăng;
- Hóa đơn bán hàng;
- Các loại hóa đơn khác như tem điện tử, thẻ điện tử;
- Hóa đơn điện tử bán tài sản công;
- Hóa đơn điện tử bán hàng dự trữ quốc gia;
2.3. Nghị định nêu rõ về các hành vi bị cấm liên quan đến hóa đơn, chứng từ
Điều 5 của Nghị định 123 nêu rõ, các hành vi bị cấm về hóa đơn, chứng từ có liên quan đến 2 đối tượng:
- Đối với công chức thuế: Nghiêm cấm các hành vi bao che, thông đồng cho việc sử dụng hóa đơn trái pháp luật; Các hành vi gây khó dễ, phiền hà với các tổ chức/ cá nhân trong hoạt động mua hóa đơn, chứng từ.
- Đối với doanh nghiêp, đơn vị, tổ chức, cá nhân: Nghiêm cấm các hành vi gian dối, sử dụng trái phép hóa đơn; Cản trở việc thi hành công vụ của các cơ quan thẩm quyền; Truy cập làm sai lệch, phá hủy hệ thống thông tin chính phủ về hóa đơn, chứng từ; Hối lộ hoặc các hành vi bất chính có liên quan đến hóa đơn.
>>> Thông tin đầy đủ về HĐĐT trong Nghị định 119/2018/NĐ-CP
2.4. Quy định chi tiết về thời điểm lập hóa đơn
Chi tiết tại Điều 9, Nghị định 123 quy định rõ về thời điểm lập hóa đơn trong một số trường hợp cụ thể như
- Cần có thời gian đối soát số liệu giữa các doanh nghiệp khi có hoạt động cung cấp dịch vụ số lượng lớn, phát sinh thường xuyên.
- Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt, thì thời điểm nghiệm thu, bàn giao chính là thời điểm lập hóa đơn.
- Các trường hợp chi tiết đối với tổ chức kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng xây dựng nhà để kinh doanh thương mại (bán, chuyển nhượng).
- Các tổ chức, đơn vị kinh doanh cung cấp dịch vụ vận tải hàng không và dịch vụ bảo hiểm qua đại lý.
- Các đơn vị cung cấp dịch vụ ngân hàng, chứng khoán, du lịch…
- Trường hợp đơn vị, tổ chức kinh doanh điện.
2.5. Quy định về việc sử dụng hóa đơn dành cho cơ sở kinh doanh mới thành lập
- Trong thời điểm từ 19/10/2020 – 30/6/2022, nếu doanh nghiệp mới thành lập và nhận được thông báo áp dụng HĐDDT theo quy định tại Nghị định 123 thì doanh nghiệp phải chấp hành quy định theo hướng dẫn của cơ quan chuyên trách tại cơ sở.
- Sẽ tiếp tục dùng hóa đơn theo quy định cũ trong trường hợp doanh nghiệp chưa đáp ứng về điều kiện hạ tầng công nghệ. Và đơn vị phải thực hiện gửi dữ liệu hóa đơn đến cơ quan thuế theo mẫu số Mẫu số 03/DL-HĐĐT Phụ lục IA ban hành kèm theo Nghị định 123/2020 cùng với việc nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng.
- Để tăng cường tính chất khuyến kích về việc chuyển đổi hóa đơn điện tử sớm cho các doanh nghiệp, Nghị định nêu rõ chỉ được sử dụng hóa đơn giấy đã thông báo phát hành trước ngày 19/10/2020 – không được thông báo phát hành và sử dụng hóa đơn đặt in, tự in sau ngày 19/10/2020
Trên đây là tổng hợp toàn bộ nội dung mới nhất về Hóa đơn, chứng từ quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP. Mặc dù theo quy định mới đến 01/07/2022 mới chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng hóa đơn giấy, hóa đơn tự in, đặt in trong doanh nghiệp. Nhưng thời điểm hiện tại, theo quy định mới việc sử dụng hóa đơn cũng có khá nhiều vấn đề cần lưu ý như bài viết đã nêu rõ. Doanh nghiệp cần cập nhật thông tin, thực hiện quy định đầy đủ và chính xác.
